وسیلهای است که انرژی الکتریکی را بین دو یا چند سیمپیچ و از طریق القای الکترومغناطیسی منتقل میکند. به این صورت، یک جریان متغیر در سیمپیچ اولیه ترانسفورمر موجب تولید میدان مغناطیسی متغیر در هسته ترانسفورماتور گردیده و تاثیر میدان متغیر مغناطیسی منجر به ایجاد ولتاژ در سیمپیچ ثانویه میشود.قدرت را میتوان بین دو سیمپیچ (کویل) بدون اتّصال فلزی بین دو مدار از طریق میدان مغناطیسی منتقل کرد.
در سال ۱۸۳۱، قانون القای فارادی این اثر را توصیف کرد. ترانسفورمرها برای افزایش یا کاهش ولتاژ متناوب در پروژههای برق استفاده میشود.در سال ۱۸۸۵، از زمان اختراع اولین ترانسفورماتور پایدارِ ثابت از ترانسفورماتورها برای انتقال، توزیع و بهرهبرداری از انرژی الکتریکی جریان متناوب استفاده میشد. طیف ترانسفورمرها از نظر اندازه از ترانسفورماتورهای کمتر از یک سانتیمتر مکعب تا واحدهای اتصال شبکهٔ برقی گسترش یافتهاست که صدها تُن وزن دارد.معادلهٔ زیر بیان میکند که نسبت ولتاژ سیمپیچ اولیه (Vp) به ولتاژ سیمپیچ ثانویه (Vs) با نسبت تعداد دور سیمپیچ اولیه (Np) به تعداد دور سیمپیچ ثانویه (Ns) رابطهٔ مستقیم داردبهاین ترتیب، با تغییر تعداد دور سیم پیچهای ترانسفورماتور میتوان ولتاژ در سیمپیچ ثانویهٔ ترانس را تغییر داد.
یکی از کاربردهای مهم ترانسفورماتورها کاهش جریان در خطوط انتقال انرژی الکتریکی است. دلیل استفاده از ترانسفورماتور در ابتدای خطوط این است که همه هادیهای الکتریکی دارای مقاومت الکتریکی هستند. این مقاومت میتواند موجب اتلاف انرژی در طول مسیر انتقال انرژی الکتریکی شود. میزان تلفات در یک هادی با مجذور جریان عبوری از هادی رابطهٔ مستقیم دارد و بنابراین با کاهش جریان میتوان تلفات را بهشدّت کاهش داد. با افزایش ولتاژ در خطوط انتقال بههمان نسبت جریان خطوط کاهش مییابد و بهاین ترتیب هزینههای انتقال انرژی نیز کاهش مییابد، البته با نزدیک شدن خطوط انتقال به مراکز مصرف برای بالا بردن ایمنی ولتاژ خطوط در چند مرحله و باز به وسیلهٔ ترانسفورماتورها کاهش مییابد تا به میزان استاندارد مصرف برسد.
بهاین ترتیب، بدون استفاده از ترانسفورماتورها امکان استفاده از منابع دوردست انرژی وجود ندارد.ترانسفورماتورها یکی از پربازدهترین تجهیزات الکتریکی هستند؛ بهطوریکه در برخی ترانسفورماتورهای بزرگ بازده به ۹۹٫۷۵٪ نیز میرسد. امروزه، از ترانسفورماتورها در اندازهها و توانهای مختلفی استفاده میشود. از یک ترانسفورماتور کوچک که در یک میکروفون قرار دارد تا ترانسفورماتورهای غولپیکر چند گیگا ولت-آمپری. همه این ترانسفورماتورها اصول کار یکسانی دارند، اما در طراحی و ساخت متفاوت هستند.